FF86769C2C2EF847ECF38DBC7817A9660349CCD3E793797B86B5C31C3F550500

ستاد گردشگری شهرداری تهران

  • خانه
  • گشت و گذار
    • دیدنی ها
      • تاریخی فرهنگی
      • جاذبه های طبیعی
      • هنری
      • تفریحی
      • سلامت و تندرستی
      • استان تهران
        • جزئیات بیشتر
  • سفریار
    • استارتاپ های گردشگری
    • اقامت
    • رستوران
    • درگاه های خدمات گردشگری
    • توصیه های سفر
  • مجله تهرانگردی
    • مقالات
    • پایان نامه ها
    • کتاب
    • نشریات
    • تجربه های ناب
    • نگاه گردشگران
    • تازه های تهران
  • فرهنگ سنتی
    • بازی
    • آیین و آداب و رسوم
    • مهارت و دانش سنتی
    • نمایش و ترانه های عامیانه تهران
    • هنری سنتی و صنایع دستی
جستجو
جستجو
  • گشت و گذار
تاریخی و فرهنگی

تاریخی فرهنگی

جاذبه های طبیعی

طبیعی

تفریحی

تفریحی

هنری

هنری

سلامت و تندرستی

سلامت و تندرستی

استان تهران

استان تهران

آیین و آداب و رسوم

آیین و آداب و رسوم

هنری سنتی و صنایع دستی

هنری سنتی و صنایع دستی

مهارت و دانش سنتی

مهارت و دانش سنتی

نمایش و ترانه های عامیانه تهران

نمایش و ترانه های عامیانه

بازی

بازی

تهران بلیت تهران بلیت
  • اقامت اقامت
  • رستوران رستوران
  • توصیه سفر توصیه‌های سفر
  • استارتاپ های گردشگردی استارتاپ های گردشگردی
  • مراکز خرید مراکز خرید
image

المپیک

image

اسکان الوند

image

انقلاب تهران

image

اوين

image

ایبیس

image

آتانا

همه اقامتگاه‌ها
image

آقابزرگ

image

ایران تک

image

باربد

باغ صبا

image

باران

image

باغ فردوس

همه رستوران
توصیه های سفر
image

همگردی

image

کجارو

استارتاپ های گردشگری
مراکز خرید

مجله تهرانگردی

  • مقالات مقالات
  • پایان نامه ها پایان نامه ها
  • نشریات نشریات
  • تجربه های ناب تجربه های ناب
  • نگاه  گردشگران نگاه گردشگران
  • تازه های تهران تازه های تهران
  • فرهنگ سنتی
آیین و آداب و رسوم

آیین و آداب و رسوم

هنری سنتی و صنایع دستی

هنری سنتی و صنایع دستی

مهارت و دانش سنتی

مهارت و دانش سنتی

نمایش و ترانه های عامیانه تهران

نمایش و ترانه های عامیانه

بازی

بازی

منوی دسترسی‌پذیری
  • اندازه فونت
  • بزرگنمایی
  • سیاه و سفید

دور تهران در یک روز  /  دور تهران
اندازه فونت
فاصله خطوط
فاصله بین حروف

مسیر ولیعصر (باغ فردوس)

1399/17/27

گشت های موضوعی

تعداد بازدید : 1092

image
  • مبدا : میدان راه آهن
  • مقصد : میدان تجریش
  • وبسایت : https://valiasr.tehran.ir/qr53

منوچهر ستوده در کتاب جغرافیای تاریخی شمیران نوشته است که در اراضی محمدیه تجریش، دو کاخ ساخته‌اند؛ یکی در شمال به نام قصر محمدیه و دیگری در جنوب. کاخ شمالی که محمدشاه در آن اقامت داشت و در همان‌جا هم چشم از جهان فروبست، نیمه‌کاره ماند و به تدریج خراب شد، اما کاخ جنوبی -که اتفاقا آن هم نیمه‌کاره مانده بود- باقی ماند و روزگاری رشک بهشت و امروز «باغ فردوس» نام گرفته است. باغ فردوس از آن روزی که محمدشاه قصد داشت کاخ تازه‌اش را در آن بنا کند تا همین امروز که بیش از ۲۰۰ سال از آن تاریخ می‌گذرد، رویدادهایی فراوان را به خود دیده است. ناصرالدین‌شاه تازه به تخت نشسته بود که آن کاخ و زمین‌های اطرافش را به دوستعلی‌خان معیرالممالک فروخت تا به باغ‌ بزرگی که در همسایگی‌اش بود بیفزاید. در یک روایت هم آمده است که این باغ از ابتدا هم متعلق به دوستعلی‌خان بوده است. دوستعلی‌خان ساختمان نیمه‌کاره را کامل کرد، اما اندکی بعد درگذشت و این ساختمان به پسرش نظام‌الدوله و حسین‌علی‌خان معیرالممالک رسید.

باغ فردوس همواره به عنوان یکی از ساختمان‌های شاخص دوره قاجاریه به شمار می‌آمده است. این عمارت در سه طبقه با بهترین و مرغوب‌ترین مصالح ساختمانی ساخته شده است. معیرالممالک که خودش معمار سلطنتی بود،‌ برای ساخت این بنا معماران اصفهانی و یزدی را دعوت کرد تا آن را بسازند. ساختمان در زمان نظام‌الدوله کامل شد. برای تکمیل آن سنگ‌های مرمر اعلا از یزد آمد و کاغذ دیواری‌هایش را هم از فرنگ آوردند. عمارت باغ فردوس در دو طبقه به سبکی مشهور به گوش فیل طراحی شده است. زمین‌های جنوبی و سراشیبی باغ نیز با سنگ‌چین‌هایی به صورت هفت قطعه مسطح و مطبّق درآمد و روی هر یک از قطعات، استخری با فواره‌های متعدد احداث شد.

به نوشته منابع تاریخی، مساحت باغ فردوس 20 هزار متر مربع و طولش 280 متر بود. عمارت آن در میانه باغ قرار داشت؛ عمارتی هزار متری با سه طبقه که در طبقه اول تالار بزرگ و هشت اتاق به قرینه یک‌دیگر قرار داشتند. کف تالار با کاشی فرش شده بود و در جنوب عمارت دو شاه‌نشین وجود داشت. بنا بر منابع موجود دوست‌محمد‌خان همسرش عصمت‌الدوله را که دختر ناصرالدین‌شاه بود تابستان‌ها به این جا می‌آورده است. ناصرالدین‌شاه هم تابستان‌ها برای دیدار او سر راه صاحبقرانیه در این جا می‌ماند.

اما سرنوشت «باغ رشک بهشت معیر» بعد از مرگ نظام‌الدوله با افت و خیزهایی فراوان مواجه شد. پسر نظام‌الدوله، دوست‌محمدخان چندان علاقه‌ای به بازسازی این بنا نداشت و بعد از مدتی هم آن را رها کرد و ساختمان رو به ویرانی گذارد. بخشی از سنگ‌های مرمر کاخ را برای ساختن عمارت امیریه به جنوب خیابان ولی‌عصر بردند و ساختمان هم به امین‌الملک فروخته شد.

چند سال بعد محمدولی‌خان تنکابنی زمانی که هنوز سپهدار اعظم نشده بود این بنا را خرید و بار دیگر بازسازی کرده و قناتش را لایروبی و احیا کرد. باغ زیبای فردوس دوباره رونق گرفت، اما محمدولی‌خان هم ناچار شد تا آن را در قبال بدهی‌اش به تجارت‌خانه توماسیان بدهد.

در سال ۱۳۱۶ هم به خاطر بدهی تجارت‌خانه توماسیان، باغ فردوس تقسیم شد و بخشی از آن را دکتر محمود افشار خرید و بخش دیگر توسط دولت خریداری شد. دکتر افشار در بخشی از باغ فردوس موقوفه‌اش را ایجاد کرد و بخش دیگر را هم به مؤسسه دهخدا سپرد و تکه‌ای دیگر را نیز به مؤسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران واگذار کرد. دولت هم ساختمان آن را به آموزش پرورش داد تا مدرسه شاپور تجریش را در آن‌جا تأسیس کنند. مدرسه شاپور هم دوام نیاورده و بسته شد و ساختمان به وزارت فرهنگ واگذار شد. در ۱۳۴۱ گروه هنر ملی، نمایش‌های «تقلا» و «تیرک شکسته» نوشته نصرت پرتویی و نمایش «زنگوله‌ها» نوشته عباس جوانمرد را در ساختمان قدیمی باغ فردوس اجرا کردند. در سال ۱۳۵۰ برای مدتی وزارت فرهنگ و هنر این بنا را تبدیل به مرکزی فرهنگی کرد. در همین دوران بود که آربی آوانسیان با استفاده از فضای باغ فردوس، باغ آلبالوی چخوف را به شکلی کاملا مدرن به صحنه برد؛ باغ آلبالویی که به جای آن که در یک صحنه باشد، در اتاق‌های مختلف اجرا می‌شد و تماشاگر همراه با اجرا حرکت می‌کرد. تا شهریور ۱۳۵۶ کنسرت‌هایی متعدد از جمله کنسرت گروه شیدا و عارف در این مکان برگزار شدند.

باغ فردوس بعد از انقلاب اسلامی هم در تملک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باقی ماند و مدرسه عالی فیلم‌نامه‌نویسی در آن‌جا شکل گرفت. سرانجام در سال ۱۳۷۹ تصمیم گرفته شد موزه‌ای برای سینما در این ساختمان مستقر شود و بدین ترتیب باغ فردوس و عمارت آن تبدیل «موزه سینما» شد و محل رفت و آمد و گشت و گذار اهالی فرهنگ و هنر و تمامی مردم شهر شد.

اشتراک گذاری

اشتراک گذاری در فیسبوک اشتراک گذاری در توییتر اشتراک گذاری در گوگل پلاس اشتراک گذاری در لینکداین اشتراک گذاری در تلگرام اشتراک گذاری در واتساپ اشتراک گذاری در کلوب

جدیدترین مطالب

  • image
    گشت های شهری(با خودرو)

    تهران گردی شبانه با تهران گشت ارغوانی در ماه مبارک رمضان

    1401/49/18

  • image
    گشت های شهری(با خودرو)

    تهرانگردی با پرسپولیس

    1401/33/14

  • image
    گشت های شهری(با خودرو)

    تهرانگردی با گردش تهران

    1401/31/14

  • image
    گشت های شهری(با خودرو)

    تهرانگردی با علاءالدین تراول

    1401/26/13

لینک‌های مفید
  • شورای اسلامی شهر تهران
  • شهرداری تهران
  • ویزیت ایران
اطلاعات تماس با ما
  • نشانی
    خیابان شهیدبهشتی، بعد از مصلی، خیابان پاکستان کوچه چهاردهم، ستاد گردشگری شهرداری تهران
  • تلفن
    021-96021555
  • ایمیل
    visitehran.vcs.tehran.ir
دریافت اپلیکیشن رایا
دریافت نرم افزار
کلیه حقوق این سایت متعلق به ستاد گردشگری شهرداری تهران است.
ورود